19.10.2012 r.  – OSTATECZNY PROJEKT ZMIAN W VAT W SEJMIE

 W dniu 16.10.2012 roku Rząd skierował ostateczny projekt zmian do ustawy o podatku od towarów i usług pod obrady Sejmu. Wraz z projektem ustawy Rząd przekazał także projekty nowych rozporządzeń wykonawczych do ustawy o VAT. 

Zmiany zawarte w projekcie ustawy zmieniającej ustawę o podatku VAT związane są przede wszystkim z koniecznością dostosowania przepisów ustawy do przepisów unijnych (implementacja 2 zmian do dyrektywy Rady  2006/112/WE, usunięciem niezgodności przepisów z prawem unijnym w zakresie stosowania obniżonej stawki VAT na niektóre towary, dostosowaniem przepisów do wyroków TSUE). Jednocześnie, w projekcie zmiany ustawy VAT proponuje się zmiany porządkujące w zakresie zwolnień od podatku, stawek podatkowych oraz szereg zmian upraszczających stosowanie przepisów dotyczących podatku VAT.

Zmiany te zostały szczegółowo omówione w uzasadnieniu do projektu i stanowią integralną część druku sejmowego nr 805 – link bezpośredni do druku 805 przedstawiam na końcu niniejszej informacji.

 Jednym z najważniejszych rozwiązań dla przepisów o podatku VAT jest przyjęcie generalnej zasady, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.  Zgodnie z tą  zasadą podatek będzie wymagalny w miesiącu dokonania dostawy lub wykonania usługi i powinien być co do zasady rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

Do pozostałych zmian należą:

1)      uproszczenie procedury pobierania VAT również w przypadku budowy i utrzymania wspólnych odcinków dróg transgranicznych w związku z wnioskiem o derogację oraz umową między RP i Republiką Czeską (obecna definicja terytorium państwa członkowskiego pozwala stosować tę procedurę tylko do budowy i utrzymania mostów),

2)      wprowadzenie definicji terenów budowlanych, usuwającej rozbieżności pomiędzy organami podatkowymi a sądami administracyjnymi w kwestii elementów decydujących o budowlanym charakterze danego terenu w przypadku, gdy nie został wydany dla tego terenu plan zagospodarowania przestrzennego oraz stosowna decyzja, ułatwi podatnikom stosowanie przepisów w zakresie zwolnienia od podatku VAT;

3)      likwidacja, dla celów opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, warunku wywozu z Polski w terminie 90 dni towarów, które mają być przedmiotem czynności odpowiadającej eksportowi lub wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego zmniejszy obowiązki ewidencyjne i informacyjne podatników;

4)      uproszczenie definicji działalności gospodarczej, poprzez jednoznaczne wskazanie, że nie obejmuje ona czynności okazjonalnych związanych z działalnością gospodarczą;

5)      uporządkowanie przepisów dotyczących podatników z tytułu importu usług oraz dostawy dla której podatnikiem jest nabywca, zwiększające pewność i jasność stosowania tych przepisów;

6)      umożliwienie „podmiotom zagranicznym” w określonych sytuacjach ustanowienie przedstawiciela podatkowego bez konieczności rejestrowania się jako podatnik VAT czynny; rozwiązanie upraszcza obowiązki administracyjne ww. podatnikom, którzy chcą importować „przez Polskę” do innych państw członkowskich towary, stwarzając jednocześnie przedsiębiorcom, w szczególności krajowym, możliwość świadczenia usług przedstawicielskich podmiotom zagranicznym; wprowadzenie tego rozwiązania powinno przyczynić się do zwiększenia tego rodzaju importu w Polsce, a tym samym do większych wpływów w Polsce z udziału w cłach;

7)      dalsza liberalizacja warunków, jakie ma spełniać podmiot, który ma zostać ustanowiony przedstawicielem podatkowym, w szczególności dotycząca warunku nieposiadania zaległości w poszczególnych podatkach;

8)      uproszczenie i wyeliminowanie części przepisów dotyczących różnorodnych momentów powstania obowiązku podatkowego;

9)      rezygnacja z obowiązku udowodnienia przez nabywcę, że wysyłkę lub transport towaru w transakcjach łańcuchowych należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie (art. 22 ust. 2 ustawy); wystarczające dla przyporządkowania wysyłki lub transportu towarów będą obecnie same okoliczności i warunki dostawy;

10)  umożliwienie korekty podstawy opodatkowania, jeżeli nie jest możliwe uzyskanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę;

11)  wprowadzenie dla podatników możliwości wyłączania z podstawy opodatkowania wydatków otrzymanych od nabywcy poniesionych w jego imieniu i na jego rzecz, ujmowanych przejściowo w prowadzonej ewidencji;

12)  wprowadzenie dla podatników możliwości przeliczania kwot na fakturach według kursu wymiany Europejskiego Banku Centralnego;

13)  uelastycznienie stosowania stawki 0% przy eksporcie towarów (uznanie, że eksport towarów będzie występował również w sytuacji, gdy towary będą objęte procedurą celną wywozu w innym niż Polska państwie członkowskim UE, jeżeli będą spełnione pozostałe warunki określone w przepisach) oraz wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów (umożliwienie stosowania stawki 0% do WDT, gdy podatnik zarejestruje się jako podatnik VAT-UE nie później niż w momencie składania deklaracji); zmiany te powinny ułatwić przedsiębiorcom realizowanie tych transakcji;

14)  wprowadzenie przykładowego katalogu dokumentów umożliwiających zastosowanie stawki 0% w eksporcie; posiadanie przez podatnika dokumentu wskazanego w projektowanych przepisach zapewni mu pewność przy stosowaniu tej preferencyjnej stawki;

15)  likwidacja warunku podawania numeru kontrahenta na fakturze stwierdzającej dostawę towarów uzależniającego opodatkowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów według stawki podatku 0%;

16)  rezygnacja z obowiązku wypełniania dokumentu wywozu VAT-22 (koniecznego w przypadku wywozu przez nabywcę nowych środków transportu bez użycia innego środka transportu) w trzech egzemplarzach; ponadto ogranicza się obowiązek przesyłania tego dokumentu do biura wymiany informacji o VAT;

17)  w przypadku zmiany stawek wydłużenie możliwości stosowania w określonych przypadkach na fakturach „starej” stawki podatku VAT do 12 miesięcy, co ograniczy liczbę korekt;

18)  likwidacja zwolnienia przy niepowszechnych usługach pocztowych świadczonych przez Pocztę Polską, co wyrówna pozycję konkurencyjną tego podmiotu z operatorami niepublicznymi;

19)  wprowadzenie przykładowych dokumentów legitymujących przewoźników lotniczych w  celu uzyskania preferencji podatkowych dla danej transakcji; katalog ten zapewni sprzedawcom pewność przy stosowaniu 0% preferencyjnej stawki podatku VAT i ograniczy obowiązek konieczności śledzenia rozwiązań prawnych w państwach siedziby przewoźników;

20)  likwidacja formalnych ograniczeń w odliczaniu podatku naliczonego, w sytuacji gdy wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż oraz w przypadku gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami, w których kwoty na oryginale i kopii różnią się;

21)  likwidacja warunku uzależniającego prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych przed utratą zwolnienia od zgody naczelnika urzędu skarbowego i od warunku sporządzenia i przedłożenia w urzędzie spisu z natury zapasów towarów;

22)  umożliwienie skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ustawy o VAT, dla dostawy samochodów osobowych, niebędących nowymi środkami transportu zaliczanych przez podatnika do środków trwałych podlegających amortyzacji; wyeliminuje to sytuacje, w których podatnik zwolniony ze względu na obrót, sprzedając używany samochód osobowy, stanowiący jego środek trwały, traci tą czynnością zwolnienie od podatku VAT;

23)  przeniesienie regulacji dotyczących fakturowania dotychczas zawartych w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy;

24)  likwidacja obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku VAT; podatnicy będą zobowiązani do wystawienia takich faktur jedynie na żądanie nabywców;

25)  odejście od zasady wystawiania faktur wyłącznie przez zarejestrowanych podatników VAT czynnych; faktury będą zatem wystawiać wszyscy podatnicy, dla podatników wystawiających dotychczas rachunki zostanie określony zakres danych wymaganych na fakturach na poziomie dotychczas obowiązującym w zakresie rachunków;

26)  faktury dokumentujące sprzedaż paliw do pojazdu samochodowego nie będą musiały już zawierać numeru rejestracyjnego tego pojazdu;

27)  wprowadzenie możliwości wystawiania faktur uproszczonych, w przypadku gdy kwota transakcji nie będzie przekraczać kwoty 450 zł albo 100 euro (jeżeli kwoty na fakturze będą określone w euro), przy zachowaniu równocześnie możliwości wystawienia w takiej sytuacji faktury zawierającej pełną ilość danych, jeśli tylko taka będzie wola podatnika lub jego nabywcy;

28)  likwidacja bardzo sformalizowanej obecnie procedury i warunków wystawiania faktur przez nabywcę; kwestie wyboru „samofakturowania” i sposobu zatwierdzania poszczególnych faktur przez sprzedawcę pozostawiono całkowicie w gestii stron transakcji;

29)  likwidacja szczegółowych zasad wystawiania faktur w przypadku stosowania przez podatnika cen urzędowych; kwestię sposobu wyliczenia podatku pozostawiono do wyboru podatnika;

30)  likwidacja obowiązku wystawiania faktur w trzech egzemplarzach w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu oraz możliwość wysłania do biura wymiany informacji o VAT kopii takiej faktury lub tylko danych na niej zawartych;

31)  wydłużenie możliwości wystawienia faktury aż do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dane transakcje miały miejsce;

32)  możliwość wystawiania faktur zbiorczych obejmujących transakcje z całego miesiąca kalendarzowego;

33)  możliwość uniknięcia wielokrotnego wystawiania faktur zaliczkowych i faktury końcowej, w sytuacji gdy wszystkie te czynności zamykają się w jednym miesiącu kalendarzowym;

34)  uregulowanie w przepisach, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i stosowaną praktyką w tej materii, zasad wystawiania tzw. faktur na żądanie; podatnik nie będzie miał obowiązku wystawienia takiej faktury, jeśli nabywca nie zgłosi żądania jej wystawienia do 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym miała miejsce transakcja; nie będzie natomiast przeszkód do wystawienia takiej faktury później, o ile będzie taka wola podatnika dokonującego sprzedaży;

35)  likwidacja faktur wewnętrznych; kwestie dokumentowania zdarzeń objętych dotychczas obowiązkiem wystawiania faktur wewnętrznych, dla celów właściwego rozliczenia podatku VAT, pozostawiono całkowicie w sferze decyzji podatnika.

36)  dalsza liberalizacja sposobu wyrażenia zgody na stosowanie faktur elektronicznych; kwestię tę pozostawiono całkowicie w gestii stron transakcji.

W projekcie wprowadza się również zmiany o charakterze doprecyzowującym obecne przepisy (np. dot. uznania za dostawę towarów nieodpłatnych przekazań) w celu wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych, w szczególności w kontekście obowiązujących w tym zakresie regulacji prawa unijnego.

link do projektu (druk sejmowy 805) oraz do uzasadnienia zmian w ustawie

http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/42A423413920C894C1257A9900529576/%24File/805.pdf

Źródło: www.premier.gov.pl, http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/druki.xsp